Founder Stories: Detecteer vervuilingen in leidingen van buitenaf - ToPerform’s slimme oplossing voor industriële vervuiling

ToPerform

‍

"Het principe is eigenlijk ontzettend simpel. Wij maken gebruik van de wet van thermodynamica", legt Fabian Compagner enthousiast uit. De oprichter van ToPerform heeft een technologie ontwikkeld die vervuiling in industriële leidingen kan meten en voorspellen, zonder het productieproces te onderbreken. Een innovatie die de chemische industrie miljoenen kan besparen. De prototypefase loopt op volle toeren en laat belovende resultaten zien. Maar hoe bedenk je zoiets?

Een probleem dat niemand kon oplossen

Fabians weg naar dit inzicht begon tijdens zijn loopbaan in de industrie. Bij Koninklijke DSM en later bij Friesland Campina ergerde hij zich aan de inefficiënte aanpak van vervuiling in productielijnen. "We gingen vaak meer schoonmaken dan nodig, waardoor mijn productietijd naar beneden ging. En niemand praatte over productietijdwinst."

Er was een fundamenteel probleem: fabrieken maakten installaties schoon op basis van tijdschema's, niet op basis van werkelijke vervuiling. "We hebben een symptoom en we doen symptoombestrijding", zegt Fabian. Bij een gerenomeerd onderzoeksbedrijf in de zuivel vroeg hij: "Waarom beginnen we niet met eerst te kijken of iets überhaupt schoongemaakt moet worden?" Het antwoord was steeds: "Dat kan niet. Je kunt niet zien hoe vervuiling ontstaat.” Die uitdaging prikkelde hem. 

Via interim naar ondernemer

Met een achtergrond in chemische technologie en informatica werkte Fabian voor grote namen in de industrie, maar botste steeds tegen de grenzen van wat mogelijk was binnen deze organisaties.

"Hoe verder ik kwam, hoe minder ik te vertellen had. Ik had helemaal geen vrije basis, ik was gewoon postbode", vertelt hij over zijn tijd als plant director. Hij nam ontslag en ging verder als zzp’er. In 2016 begon hij als interim-manager, waar hij de vrijheid vond om echt verandering te brengen. “Als interimmer kun je veel sneller stappen zetten en ben je onafhankelijk. Dat is anders dan wanneer je in loondienst bent.”

De basis voor ToPerform ontstond in 2020, toen hij zijn idee voor het voorspellen van vervuiling lanceerde. Een stage-student van Saxion Hogeschool hielp bij de eerste ontwikkelingen. "Hij is nu mijn modelexpert en is blijven hangen”, vertelt Fabian zichtbaar trots.

Sensor die de spelregels verandert

Het doorbraakmoment kwam in juni 2021, toen Fabian in gesprek raakte met iemand binnen van  een Amerikaans chemieconcern, die ondertussen de launching customer is geworden. "Ze hadden vervuiling in een stuk leiding zitten en zeiden: het is ons heel wat waard als jij dat kunt oplossen." 

De ontwikkeling kreeg een onverwachte wending toen Fabian in oktober 2022 in het ziekenhuis belandde met een gescheurde aorta. "Ik stond in de sportschool, deed een deadlift en toen knapte mijn aorta." Deze levensbedreigende gebeurtenis dwong hem tot reflectie over zijn prioriteiten. 

Tegen alle verwachtingen in pakte de launching customer het project weer op toen Fabian uit het ziekenhuis kwam. In mei 2023 bouwden ze een eerste testopstelling met veelbelovende resultaten.

Eenvoudig concept met grote gevolgen

Het principe achter ToPerform’s technologie vergelijkt Fabian met huisisolatie: "Je hebt een kachel met energie die je woonkamer verwarmt. Als je isolatie plaatst, wordt het binnen warmer."

Deze natuurkundige wet passen ze toe op leidingen: "Aan de binnenkant ontstaat een vervuilingslaag die acteert als isolator. Als wij warmte aanbrengen aan de buitenkant, wordt de buis door die isolatielaag warmer." Door deze temperatuurverandering te meten, bepaalt ToPerform de dikte van de vervuilingslaag. Het grote voordeel: hun sensor kan aan de buitenkant worden aangebracht zonder het productieproces te verstoren. "Binnen een kwartier hebben we onze metingen gestart."

Voor de chemische industrie, waar stilstand miljoenen per dag kan kosten, betekent dit een revolutie in onderhoud. "Gebeurt er iets raars in het proces, dan krijg je een signaal dat je eerder moet reinigen. Kan het langer door, dan kun je kiezen om het uit te stellen.”

Steeds een stapje verder

Wat in 2020 begon als een eenmanszaak met een stagiair, is uitgegroeid tot een team van zes. "In januari 2024 was het nog ik en een student voor tien uur. Nu zitten we met zes man." Sinds januari 2025 draait het prototype in de fabriek bij onze launching customer. "We hebben de vervuiling gemeten van januari tot april. We weten dat we vervuiling hebben gemeten, want we hebben het ook fysiek gezien." De volgende stap is certificering. "Je mag geen apparaat verkopen dat niet gecertificeerd is. We zijn nu bezig om het door te ontwikkelen zodat de sensor in explosiegevaardelijke omgevingen gebruik kan worden ." 

De internationale belangstelling groeit snel. Met het Maritiem Research Instituut Nederland voerde ToPerform tests uit voor toepassing op scheepswanden, waar aanslag tot 15% meer brandstofverbruik kan leiden. Ze presenteerden hun technologie op de Hannover Messe en staan in gesprek met internationale klanten. “Het kan ineens snel gaan.”

De ondernemer achter de innovatie

Voor Fabian betekent ondernemen vooral vrijheid. "Het begrip 'ondernemer' is bij mij veranderd. Je hoeft geen onderneming te hebben om ondernemer te zijn. Ik was altijd ondernemend, alleen werd het niet gewaardeerd en begrepen in mijn werkomgeving."

Zijn gezondheidssituatie bracht een belangrijke realisatie: "Als ik omval, dan was het een leuk idee. Dan weten een paar mensen: die vent had altijd iets leuks, maar ik weet niet precies wat het was. Gelukkig ben ik er nog en ga ik hier natuurlijk mee door."

De toekomst en filosofie van ToPerform

Als Fabian vooruitkijkt, ziet hij een bedrijf dat wereldwijd actief is. "Wi willen over de hele wereld ons product leveren, en ook heel veel partners hebben die ons product gebruiken."  

Een open filosofie vormt het fundament van Fabians toekomstvisie: "We geloven in open source en in datadeling op een veilige manier", benadrukt hij. "Wij zitten niet prat op dat de data bij ons in de cloud moet. Dat datamodel moet verwerkt worden in onze applicaties. Maar de klant is vrij om er meer data aan te koppelen of de data terug te willen." Deze transparante aanpak onderscheidt ToPerform van traditionele leveranciers. "Het gaat om de waarde die je kunt creëren uit data, niet om het bezitten ervan."

Deze benadering weerspiegelt Fabians bredere kijk op het ondernemerschap. "Het bedrijf is groter dan ik", erkent hij. "Op dit moment moet ik het nog wel dragen, maar ik word steeds minder belangrijk. Ik vind het ook wel gaaf dat het bedrijf eigen kan zijn." Of ToPerform over vijf jaar nog zelfstandig is of geïntegreerd in een groter geheel, ziet hij met een open blik: "Als overname de beste keuze is, dan is dat ook goed."

Lessen voor de startende ondernemer

"Haal die beperkingen weg die je voor jezelf creëert. Vaak beperken we onszelf met gedachten als 'Dat kan ik niet' of 'Daar ben ik niet goed in' of 'Dat kost te veel geld.'" Deze zelfgetrokken grenzen zijn volgens hem juist waar de kansen liggen. 

Zijn ervaring met een levensbedreigende situatie heeft die boodschap alleen maar versterkt. "Ik zeg tegenwoordig in gedachten: het ergste wat me kan overkomen, is dat ik morgen niet wakker word. Dan is er ook geen uitdaging te groot om mij te remmen?" 

Hij nuanceert wel: "Met elke beperking en obstakel moet je rekening houden, maar daar schuilen ook de meest waardevolle mogelijkheden in. Beperkingen moet je niet gebruiken als excuus om niet te beginnen. Kleine stapjes, kaderen en proberen, dan gaat het ergens lukken."

‍

Interview & tekst by Lars Meijer

‍