Hoe Luke van der Koog met MimeCure COPD-patiënten wereldwijd hoop geeft

"Ik wil heel graag impact maken met het onderzoek dat ik doe", stelt Luke van der Koog. De voorheen apotheker, nu ondernemer, ontwikkelt met zijn bedrijf MimeCure een therapie die het leven van 300 miljoen COPD-patiënten wereldwijd zou kunnen veranderen. Wat begon als fundamenteel PhD-onderzoek naar stamcellen in longen, leidde tot de ontdekking van een eiwit dat beschadigd longweefsel kan herstellen. Nu staat hij op het punt om die doorbraak naar de kliniek te brengen.

Van apotheek naar onderzoek

Na zijn farmacieopleiding in Groningen stond Luke voor een keuze. "Ik vond patiënten helpen heel leuk, maar ik hoefde niet per se een-op-een contact met hen te hebben. Maar ik wilde wel graag impact maken voor patiënten." Die drive leidde hem naar een PhD aan de Universiteit Groningen, gericht op de longziekte COPD (Chronic Obstructive Pulmonary Disease).

"Het is op dit moment de derde doodsoorzaak ter wereld. Wereldwijd zijn er meer dan 300 miljoen patiënten die deze ziekte hebben." Het probleem is schrijnend, want ondanks de enorme behoefte, zijn er geen geneesmiddelen beschikbaar die de onderliggende oorzaak aanpakken. "We kunnen wel de symptomen behandelen, maar het is een progressieve ziekte. Uiteindelijk breekt het longweefsel steeds verder af."

‍

We kwamen erachter dat er eigenlijk nog niets te vinden was over dit eiwit in relatie tot COPD.

‍

De zoektocht naar reparatie

Luke's onderzoek richtte zich op natuurlijke reparatiemechanismen van de long. "We weten dat in longen stamcellen zitten die belangrijk zijn om longweefsel te repareren. In gezonde mensen gaat dat goed, maar in COPD-patiënten niet meer. Die stamcellen krijgen signalen van omliggende cellen over wanneer ze moeten activeren of delen.”

Om die signalen te ontrafelen, gebruikten Luke en zijn team een techniek genaamd proteomics – een methode om alle eiwitten in een biologisch sample te analyseren. “We begonnen met zo’n 2000 eiwitten en hebben die stap voor stap teruggebracht naar 12 potentiële kandidaten.” Eén daarvan sprong eruit: osteoglycine, ook mimecan genoemd. “Dat eiwit bleek bijzonder veelbelovend. We kwamen erachter dat er eigenlijk nog niets te vinden was over dit eiwit in relatie tot COPD. Dus daardoor was het ook heel goed te patenteren."

Van onderzoeker naar ondernemer

De overgang naar het ondernemerschap gebeurde geleidelijk. "Het was niet per se van tevoren mijn idee om entrepreneur te worden. Het is echt gaandeweg ontstaan." Voor Luke werd het een leerschool met een steile leercurve, vooral in de manier van denken.

"Als apotheker en onderzoeker denk je van nature niet vanuit businessperspectief. Nu moet ik ineens keuzes maken en prioriteiten stellen. Je hebt immers beperkte middelen. En wat er heel erg bij komt kijken is netwerken. Met heel veel mensen praten en naar events gaan. Dat is echt een totaal andere wereld.” Het verschil legt hij helder uit: “Als onderzoeker wil je alles vier of vijf keer gevalideerd hebben. Als ondernemer kun je wat meer een droom verkopen. Natuurlijk geen onzin, maar je kunt wel al verder vooruitkijken dan je als wetenschapper gewend bent.”

Luke richtte MimeCure op samen met zijn drie PhD-begeleiders. Eén van hen, professor Erik Frijlink, verruilde zijn aanstelling aan de universiteit om zich volledig op de startup te richten. "Wij zijn nu met z'n tweeën echt operationeel bezig. We bouwen voort op het onderzoek. Dat is voor mij de veilige basis van waaruit we verder groeien."

‍

Wij hopen in 2028 onze eerste studie in mensen te starten.

‍

De weg naar de kliniek

MimeCure ontwikkelt een innovatieve inhalatietherapie in de vorm van droog poeder dat direct in de longen wordt afgezet. De bijbehorende inhalator is ontwikkeld door PureIMS uit Roden. "We weten inmiddels hoe we het kunnen produceren op een schaalbare en reproduceerbare manier. Op dit moment zijn we nog een muizenstudie aan het uitvoeren en gaan we samenwerken met een instituut in Duitsland dat werkt met plakjes van menselijke longen, een model dat dichter bij de patiënt staat."

Luke is realistisch over de tijdlijn. "Gemiddeld duurt geneesmiddelenontwikkeling 10 tot 12 jaar. Wij hopen in 2028 onze eerste studie in mensen te starten. Voordat het op de markt komt denk ik dat je al snel in 2032 zit." Die voorzichtigheid komt voort uit verantwoordelijkheidsgevoel in de sector: "Je wilt zieke mensen niet nog zieker maken, omdat jij je werk niet goed hebt gedaan."

Financiering en groei

De ontwikkeling van nieuwe medicijnen vraagt om aanzienlijke investeringen. "Geneesmiddelonderzoek is naast dat het heel lang duurt ook een hele dure aangelegenheid. Studies in cel- en diermodellen, en later in patiënten, brengen hoge kosten met zich mee."

Toch heeft MimeCure in korte tijd een aantal belangrijke mijlpalen bereikt. In februari 2025 tekenden ze een licentieovereenkomst met de RUG. Daarnaast ontving het bedrijf subsidies van het Biotech Booster Programma en het Longfonds, samen met een investering van Pharma Connect Capital, een fonds dat zich richt op vroege fase biotech. Nu werkt Luke aan een nieuwe financieringsronde: "We proberen 10 tot 12 miljoen op te halen om ons klinisch ontwikkelplan te realiseren."

‍

Dat zijn deuren die normaal dicht blijven, maar via zo'n programma word je daaraan blootgesteld.

‍

Amerikaanse lessen

Via de Academic Startup Competition won Luke een reis naar Amerika. "Business Generator Groningen vroeg ons: Willen jullie je hiervoor aanmelden?" Van de 70 aangemelde startups haalden er 10 de eindstreep. MimeCure was een van de gelukkigen.  

De Amerikaanse mentaliteit maakte indruk. "Je merkt hoeveel enthousiasme er is. Ook al hebben mensen zelf niet de relevante kennis, dan kennen ze wel iemand in hun netwerk." Een hoogtepunt was zijn pitch bij farmaciereus Genentech. "Dat zijn deuren die normaal dicht blijven, maar via zo'n programma word je daaraan blootgesteld." Concrete resultaten moeten nog blijken: "We moeten natuurlijk nog zien wat daar echt uitkomt", erkent Luke eerlijk.

Wat hem ook opviel was het verschil in de pitchcultuur met Nederland: "In Amerika moet je mensen in drie minuten overtuigen. Het is de kunst om ze emotioneel te raken zodat ze je onthouden. Anders doe je niet mee.”

Verantwoordelijkheid en realisme

Ondanks de veelbelovende ontwikkelingen blijft Luke realistisch over war het bedrijf staat. "Ik wil niet dat patiënten die dit lezen valse hoop krijgen. We zitten nog in een vroege ontwikkelfase." Toch merkt hij hoe groot de behoefte is. "Ondanks waarschuwingen krijg ik berichten van COPD-patiënten die vragen of ze mee kunnen doen aan testen. Maar op dit moment kan dat simpelweg nog niet."

Die terughoudendheid weerspiegelt de realiteit van geneesmiddelenontwkkeling. "In deze sector is het heel binair: een middel werkt óf het werkt niet. En uiteindelijk beslissen autoriteiten of je verder mag. Er zijn strikte regels en poortwachters die de toegang tot de markt bewaken."

‍

Probeer niet te denken dat je het allemaal zelf moet kunnen.

‍

Advies voor wetenschappelijke ondernemers

Voor onderzoekers die overwegen ondernemer te worden, heeft Luke helder advies. "Verzamel de juiste mensen om je heen die je kunnen helpen. Probeer niet te denken dat je het allemaal zelf moet kunnen. Er zijn mensen die in je geloven en de potentie zien. Maak daar gebruik van."

Ook is intellectueel eigendom cruciaal: "Zorg dat je een goed patent hebt. Daar valt of staat alles mee. Als je jezelf niet kunt beschermen ben je uiteindelijk niets waard. Dan vind je geen investeerders en geen exit-partner."

Impact als drijfveer

"Het lijkt me een van de naarste ziektes die er is, om continu te moeten vechten voor je adem. Ademen is zo vanzelfsprekend, totdat het dat niet meer is. We kunnen nu echt iets betekenen voor deze patiënten.” Luke's verhaal laat zien hoe een studieonderzoek kan uitgroeien tot een bedrijf met wereldwijde invloed. Luke groeide van nieuwsgierige apotheker naar een ondernemer die miljoenen levens zou kunnen veranderen. Kan, want het is nog een lange weg. Met een realistische kijk, maar gedreven door de overtuiging dat wetenschap het verschil maakt, gaan Luke en zijn team geconcentreerd verder.

‍

Interview & tekst by Lars Meijer