Academic Startup Competition: Deze drie deep-tech startups uit Groningen haalden de top 10

Meer dan 70 Nederlandse startups werden genomineerd voor de Academic Startup Competition. Slechts 40 mochten meedoen en aan het eind van het selectieproces stonden nog maar 10 teams overeind, waarvan drie rechtstreeks uit Groningen kwamen. Luke van der Koog van MimeCure, Ruben Hamming-Green van IMChip en Hoang Nguyen van QT Sense: drie wetenschappers met baanbrekende technologieën en ideeën, die hun verhaal vertellen over een week in Amerika die hun perspectief op ondernemerschap voorgoed veranderde.
Wat is de Academic Startup Competition?
De Academic Startup Competition is een jaarlijks programma van het Ministerie van Economische Zaken, TechLeap en Nederlandse universiteiten om academische startups klaar te stomen voor internationale markten. De tien winnaars reizen met ScaleNL naar Silicon Valley voor toegang tot investeerders, ondernemers en het Amerikaanse startup-ecosysteem.
Drie verschillende wegen, één bestemming
Luke van der Koog van MimeCure ontwikkelt een regeneratieve therapie voor de longziekte COPD, de derde doodsoorzaak wereldwijd. Tijdens zijn PhD aan de Universiteit Groningen ontdekte hij het eiwit osteoglycine, ook wel mimecan genoemd, dat beschadigd longweefsel kan herstellen. "We kwamen erachter dat er eigenlijk niets nog te vinden was over dit eiwit in relatie tot COPD", vertelt hij. Die unieke positie maakte het patent waardevol en vormde de basis voor zijn bedrijf.
Ruben Hamming-Green brengt een bijzonder perspectief mee: tien jaar geleden verhuisde hij van Amerika naar Nederland. Nu keerde hij als ondernemer terug naar de USA. Zijn bedrijf IMChip ontwikkelt energiezuinige AI-chips met memristor-technologie. "AI will be the world's fourth largest economy regarding energy consumption", legt hij uit. "But the chips currently being used for AI are incredibly energy inefficient, because they were really designed for different tasks. It is like digging a hole with spoons instead of an excavator."
Hoang Nguyen van QT Sense werkt aan misschien wel de meest futuristische technologie: quantum sensing met nanodiamanten. "Een diamantje in combinatie met een biosensor. Ik had daar nooit aan gedacht", herinnert hij zich zijn eerste reactie op dit onderzoek. Zijn team kan voor het eerst real-time laten zien wat er in levende cellen gebeurt, wat vroege detectie mogelijk maakt van ziekten zoals sepsis en Alzheimer.
Groningse broedplaats
Alle drie zijn verbonden aan de Rijksuniversiteit Groningen. De universiteit en deze regio heeft zich gepositioneerd als broedplaats voor dit type startups. Professor Romana Schirhagl, de uitvinder, Hoang’s co-founder en de drijvende kracht achter het onderzoek, heeft de afgelopen tien jaar veel succes gekend in het binnenhalen van onderzoeksgeld om op het gebied van quantum sensing verder onderzoek te doen. Luke kreeg steun van het Biotech Booster Programma, Pharma Connect Capital en het Longfonds. Ruben's team haalde funding binnen via FTV Ventures.
Iedereen is zo gedreven en gepassioneerd. Dat is echt mooi om te zien.
Van 70 naar 10: Het selectietraject
De Academic Startup Competition begon voor alle drie met een nominatie door hun TTO (Technology Transfer Office). Het programma is opgezet als intensief traject waarbij teams stap voor stap worden uitgedaagd met workshops over fundraising, patenten en pitchen, gecombineerd met eliminatierondes.
"We took it very seriously because we're all academics by nature", vertelt Ruben. "I didn't know anything about companies at all." Voor Hoang was het vooral de waarde van het netwerk dat ontstond: "Iedereen is zo gedreven en gepassioneerd. Dat is echt mooi om te zien."
Het traject leidde tot een pitchwedstrijd. "Iedereen mocht drie minuten pitchen", herinnert Luke zich. Een jury bepaalde uiteindelijk welke teams door mochten naar de Verenigde Staten. Voor alle drie was de selectie een belangrijke validatie van hun technologie en businesscase.
Drie steden in vijf dagen
Op 17 mei vlogen de tien winnaars naar de Verenigde Staten voor een hectisch programma, met een bezoek aan Salt Lake City, San Diego en San Francisco in vijf dagen. "I arrived Sunday evening in Salt Lake City. One day there, then an evening flight to San Diego for another day of programming, followed by another evening flight to San Francisco," beschrijft Ruben de route. “I’m still recovering.”
Voor Luke waren de gesprekken met farmaceutische bedrijven het hoogtepunt. "Ik heb mogen pitchen bij Genentech, die toevallig zelf ook een COPD-middel in de klinische pijplijn hebben zitten. Dat zijn deuren die normaal dicht blijven, maar via zo'n programma word je daar toch aan blootgesteld."
Hoang werd vooral geraakt door de schaal van Amerikaanse ambities. "We zaten met een bedrijf dat heet The Podium. Twee jonge jongens die een annual recurring revenue hadden van 250 miljoen dollar. En ze zeiden heel relaxed: 'We mikken op 1 miljard volgend jaar.' Het was voor hen gewoon heel normaal."
Ruben ervoer de terugkeer naar Amerikaanse mentaliteit als een culture shock: "I left for a reason. But there's also an energy that comes with it. People are really interested in what you're doing, it was a week filled with a lot of very short quick connections."
In America, it seems like people spend all day meeting people and connecting.
Nederlandse nuchterheid ontmoet Amerikaanse drive
De cultuurverschillen vielen alle drie op. "In America, it seems like people spend all day meeting people and connecting," observeert Ruben. "Whereas in the Netherlands, people are a bit more reserved. It feels like less of a big social club."
Luke zag vooral hoe anders de Amerikaanse aanpak is: "Je merkt hoeveel enthousiasme er is en hoe graag mensen willen meedenken. Ook al hebben ze zelf niet misschien de relevante kennis, dan kennen ze wel weer iemand binnen hun netwerk aan wie ze je willen voorstellen."
Hoang werd geïnspireerd door de grootsere visies: "Ik denk dat we in Noord-Nederland of Nederland op zich soms vergeten hoe groot iets kan worden. Misschien komt het door het kapitaal dat hier verkrijgbaar is. Of door het aantal exits wat we hier hebben. We kunnen en moeten veel groter denken, dus dat probeer ik te doen."
Lessen voor de toekomst
De reis heeft alle drie een andere houding gegeven. "Mijn attitude is wel veranderd", zegt Hoang. "We moeten veel meer naar de markt gaan en sneller marktvalidatie ophalen. We zijn in Nederland heel erg voorzichtig in bepaalde zaken, wat ook goed is, maar je moet proberen te zien: is er een bepaalde market pull?"
Voor Ruben was de belangrijkste les simpliciteit: "What was really hammered in again and again was: just focus on the absolute most simple element that you can do and just do that really well. As academics, we want to explore everything, but there's just no time to understand it as fully. This is a paradigm shift for me."
Luke benadrukt vooral de waarde van het netwerk: "Het is vooral met heel veel mensen kletsen en naar events gaan. Dat is heel erg anders dan als onderzoeker." Alle drie houden nog steeds contact met mensen die ze ontmoetten, van investeerders tot farmaceutische bedrijven. De markt naar de wereld is geopend.
Shoot for the moon!
Groots denken vanuit het noorden
Terug in Groningen werken de drie door aan hun missies - Luke richting zijn eerste klinische trial in 2028, Ruben aan het revolutioneren van datacenters en Hoang aan wereldwijde implementatie van quantum sensing. Maar de Amerikaanse ervaring heeft hen geleerd groter te denken.
"Shoot for the moon", vat Hoang de Amerikaanse mentaliteit samen. "Dat is inmiddels Mars of Pluto. Maar dat helpt enorm in hoe je het bedrijf verder kunt vormgeven. Door een bepaald punt op de horizon te zetten."
Hun verhaal toont hoe Nederlandse wetenschappers kunnen leren van Amerikaanse ondernemersmentaliteit zonder hun eigen waarden te verliezen. Met hun voeten stevig in de Groningse onderzoeksbodem en hun blik gericht op wereldwijde impact, bewijzen ze dat je vanuit het noorden groot kunt denken en handelen.
Interview & tekst by Lars Meijer