Founder Stories: BUKU's missie - Studieboeken wereldwijd toegankelijk maken

"Het geeft geen pas dat je in alle andere vormen van media het abonnementsmodel al hebt, behalve voor studieboeken", blikt Jeff van der Laan, oprichter van BUKU, terug. Wat begon als een persoonlijke frustratie tijdens zijn studietijd, groeide uit tot een missie om wereldwijd studieboeken toegankelijk te maken. Het Noord-Nederlandse bedrijf opereert inmiddels in landen over de hele wereld en werkt samen met 250 uitgevers. In enkele van die landen is BUKU uitgegroeid tot het enige verdienmodel voor lokale educatieve content.

Van studentenideaal naar ondernemerschap

Het idee voor BUKU ontstond toen Jeff van der Laan als student werd geconfronteerd met de hoge kosten van studieboeken. "Je bestelt alles online en krijgt 12 boeken thuis. Dan kom je erachter dat je daar 5 van gebruikt en die anderen probeer je weer te verkopen. Dat lukt niet, want iedereen heeft dezelfde boeken nodig en probeert de onnodige op hetzelfde moment te verkopen."

Hoewel het idee al in 2010 ontstond, duurde het tot 2015 voordat Jeff er echt werk van maakte. "Je bent aan het studeren, komt met een idee, en na zes biertjes op een feestje zeg je: 'Dit moeten we echt gaan doen!' En vervolgens doe je er geen zak mee." Tot hij op een kruispunt in zijn leven stond. "Ik was bezig met mijn master hr en volgde een premaster die ik totaal niet interessant vond. Als ik ergens geen passie voor heb, wordt het niets. Ik dacht: ik ga nu gewoon doen waar ik gepassioneerd over ben."  

Die passie vond hij in het creëren van een abonnementsmodel voor studieboeken, vergelijkbaar met Spotify voor muziek. "De logische oplossing is hogere volumes met goedkopere abonnementen. Dat is in elke markt de oplossing geweest."

Vanaf dat moment besloot Jeff er echt voor te gaan en sloeg hij de handen ineen met Alexander Postma van Appademic, een oude bekende van de middelbare school. Samen begonnen ze aan de reis om BUKU te bouwen.  

Strategische senioriteit

Een belangrijk strategisch moment kwam in 2016, toen Bertus Jan aan boord kwam als CEO. "Het was op dat moment goed voor ons om wat meer senioriteit in het team te hebben", legt Jeff uit. "Bertus Jan was een stuk ouder en bracht rust, zelfverzekerdheid en ervaring mee." Die combinatie bleek van grote waarde: "Toen ik in het begin alleen kwam, werd ik soms als een groentje gezien. Met Bertus Jan erbij veranderde dat. We vulden elkaar goed aan, en dat heeft veel impact gehad."

Tegenwind van de gevestigde orde

De weg naar succes was verre van eenvoudig. "Een aantal uitgevers waren gelijk fan. Die zeiden: hier gaat het gewoon naartoe. Maar bij sommige uitgevers ondervonden we heel veel weerstand."

Een cruciaal moment kwam toen BUKU een pilot zou starten met een lokale academie. "We hadden alles klaar. Een intentieverklaring, de gouden handdruk en alle noodzakelijkheden waren opgesteld. Alleen nog niet ondertekend. Twee dagen voor de start van het studiejaar werden we gebeld door een belangrijke uitgever: 'Het gaat niet door.' De school had alles op ons model ingericht, brieven verstuurd en studenten hadden abonnementen afgenomen. En toen kwamen de brieven van de advocaten van de uitgever."

Met steun van zijn eerste investeerder, Vincent van Wieren, overleefde BUKU deze fase. "Hij heeft er gewoon voor gezorgd dat we die zaak hebben gewonnen. Dat zijn momenten dat je denkt: waar ben ik aan begonnen?”

‍

In Suriname hebben we onze proof of concept gedaan. Daar verdienen mensen gemiddeld veel minder, dus zij struggelen altijd om boeken te krijgen. Heel veel werd gekopieerd en belandde in de illegaliteit.

‍

Internationale omweg naar succes

De doorbraak voor BUKU kwam niet in Nederland, maar via een internationale omweg. "In Suriname hebben we onze proof of concept gedaan. Daar verdienen mensen gemiddeld veel minder, dus zij struggelen altijd om boeken te krijgen. Heel veel werd gekopieerd en belandde in de illegaliteit. Bij de FHR School of Business hebben we een abonnement geïntroduceerd dat is aangepast aan de koopkracht daar. Dit bleek een win-win-win situatie."

"We hebben een mooie driehoek neergezet waarbij uitgevers geld verdienen uit een markt waar heel weinig uit kwam en studenten op legale wijze overal bij konden. Vanuit dat succes zijn we naar Aruba en Curaçao gegaan en hebben we het model steeds verder verfijnd."

De internationale uitbreiding versnelde toen grote uitgevers als Pearson en Cambridge University Press in 2020 besloten om meer landen open te stellen voor benadering. "Op basis van het succes in Curaçao en Aruba mochten we ook naar Namibië, Kenia en Malawi. Nu geven de grote uitgevers ons ongeveer 80 markten waar we wat mogen doen."

‍

Bij BUKU doen we alles met het belang van uitgevers, studenten en onderwijsinstellingen in gedachten, altijd op een eerlijke en transparante manier, zodat iedereen er beter van wordt.

‍

Het bouwen van een duurzaam model

Anders dan veel tech-bedrijven koos BUKU voor een duurzame aanpak. "We zijn nu al drie jaar op rij gewoon winstgevend. Als je kijkt naar de hele edtech-scene in de wereld, is dat best wel uniek.” Jeff ziet waarde in deze aanpak: "We investeren onze eigen winst door in de groei. Het is niet zo dat als je markt uitbreidt, dat die kosten ook exponentieel stijgen. Dat is belangrijk. Bij BUKU doen we alles met het belang van uitgevers, studenten en onderwijsinstellingen in gedachten, altijd op een eerlijke en transparante manier, zodat iedereen er beter van wordt.”

Deze aanpak draagt bij aan hun missie om wereldwijd impact te creëren. "In landen als Namibië bestonden geen Namibische verpleegkundeboeken. Dat kon niet uit qua creatie en distributie. Maar nu zijn die wel geüpload door de uitgevers daar en die verdienen nu inkomsten, terwijl eerst het geld alleen maar naar Europa ging."

Het team van BUKU is inmiddels gegroeid naar 16 medewerkers, verspreid over verschillende landen. "We hebben ook entiteiten in het buitenland. We hebben nu voor het eerst onze Pan-Afrikaanse sales lead aangenomen die opereert in meerdere landen. In de meeste landen hebben we dedicated mensen zitten.”

De ondernemer achter BUKU

Voor Jeff was het ondernemerschap een zoektocht. "Het is een soort mega-MBA geweest voor mij. Ik was niet per se een hele goede student, omdat ik heel snel afgeleid ben. Als iets me niet interesseert, ben ik er gewoon slechter in." Hij beschrijft zijn persoonlijke ontwikkeling: "Het is gewoon een enorme professionele ontwikkeling en ook een beetje een zoektocht naar wat je uiteindelijk zelf echt voor persoon bent en waarvoor je staat."

Toch is hij nooit helemaal tevreden: "Ik ben altijd heel kritisch naar mezelf. Als we een overheid in Rwanda tekenen, gaat bij mij gelijk de knop om: ‘Oké, wat nu?’ Dit moet gebeuren en dat moet gebeuren’. Ik weet niet of dat heel gezond is, maar zo zit ik in elkaar."

Het Noord-Nederlandse perspectief

Jeff verovert de wereld ‘gewoon’ vanuit Groningen en hij waardeert de Noord-Nederlandse directheid in het ondernemerschap: "Hier kun je best wel straight met elkaar zijn. Dat platte en redelijk staccato over dingen hebben, kan heel fijn zijn. Als je echt zaken wil doen, moet je dat met Rotterdammers of Noorderlingen doen. Dan weet je precies waarover het gaat." Al plaatst hij ook kanttekeningen bij de vermeende nuchterheid: "Wij zijn natuurlijk ook wel sentimenteel in het Noorden, zo nuchter is het niet altijd zoals we beweren."

‍

Wereldwijd impact creëren door studieboeken toegankelijk te maken.

‍

De toekomst van BUKU

BUKU's missie is helder: wereldwijd impact creëren door studieboeken toegankelijk te maken. "Dit jaar willen we minimaal vier nieuwe landen doen en grote strategische deals sluiten. Onze customer churn is bijna nul, dus meestal als we ergens binnenkomen, zitten we ook meteen goed."

Voor 2028 is het doel duidelijk: "Ik denk dat BUKU dan de standaard zal zijn voor educatieve content in opkomende markten. We willen niet alleen toegang bieden tot bestaande studieboeken, maar ook een platform zijn waar lokale uitgevers hun materiaal kunnen aanbieden om er inkomsten mee te genereren."

Advies aan de startende ondernemer

"Ga met zoveel mogelijk mensen praten. We hebben als Nederlanders en als Groningers het voordeel dat mensen heel toegankelijk zijn. Er zijn heel veel succesvolle mensen hier, dus ga met ze in gesprek. Die kunnen je op heel veel manieren inspireren en behoeden voor dingen. Neem daar tijd voor. Er is meer mogelijk dan je denkt."

‍

Interview & tekst by Lars Meijer